26 مهر 1404
این اپیزود به تصورات غلط رایج درباره لینوکس میپردازد و کاربرد گسترده آن را فراتر از هکرها و برنامهنویسان روشن میکند. به ریشههای لینوکس، رابطه آن با گنو، توزیعهای مختلف متناسب با کاربران گوناگون، و مزایای عملی آن به عنوان جایگزینی قدرتمند، سبکوزن و متنباز برای سیستمعاملهای اختصاصی میپردازد.

این اپیزود تک، تصور غلط مبنی بر اینکه لینوکس صرفاً برای هکرها و برنامهنویسان است را به چالش میکشد و بر جامعه کاربری بسیار بزرگتر آن تأکید میکند. این اپیزود، مناسب بودن لینوکس برای استفاده روزمره، از جمله در سیستمهای قدیمیتر به عنوان جایگزینی مناسب برای نسخههای منسوخ شده ویندوز را برجسته میسازد.
پایه و اساس سیستمعاملهای مدرن به یونیکس در سال ۱۹۷۰ باز میگردد، سیستمی با کد بسته که عمدتاً توسط نهادهای حرفهای مانند IBM برای سختافزارهای تخصصی مورد استفاده قرار میگرفت. لینوس توروالدز متعاقباً هسته لینوکس را از ابتدا توسعه داد و یک سیستم شبه یونیکس را بدون توجه اولیه به پیامدهای متنباز بودن آن ایجاد کرد.
هسته لینوکس به تنهایی هسته اصلی سیستمعامل است که تعاملات سختافزاری و درایورها را مدیریت میکند. برای عملکرد به عنوان یک سیستمعامل کامل، هسته لینوکس به مجموعهای از ابزارهای جانبی، عمدتاً آنهایی که توسط پروژه گنو توسعه یافتهاند، نیاز دارد که به نامگذاری 'گنو/لینوکس' منجر میشود.
یک توزیع لینوکس، هسته لینوکس، ابزارهای گنو و مجموعهای از برنامهها و بستههای پیشفرض را یکپارچه میکند که همگی برای برنامههای کاربردی خاص یا نیازهای کاربر سفارشی شدهاند. نمونههایی مانند اوبونتو، مینت و فدورا هر کدام مجموعههای ابزار پیشفرض متمایزی را ارائه میدهند، به عنوان مثال، اوبونتو استودیو با ابزارهای تولید محتوا سفارشی شده است.
لینوکس مزایای قابل توجهی را ارائه میدهد، از جمله ماهیت سبکوزن آن، مدیریت قدرت و حافظه برتر در مقایسه با ویندوز، و مدل متنباز آن که هزینههای مجوز را حذف میکند. این ویژگیها به پایداری سیستم افزایش یافته و تصادفات کمتر، به ویژه در طول کارهای سنگین، کمک میکنند.
در حالی که لینوکس میتواند از طریق یک رابط خط فرمان عمل کند، بسیاری از توزیعها دارای شلهای گرافیکی کاربرپسند برای تعامل بصری هستند. گزینههای محبوب شامل گنوم (رایج در اوبونتو) و KDE (که تجربه مشابه ویندوز را ارائه میدهد، در مینت دیده میشود)، لینوکس را برای کاربرانی که با محیطهای گرافیکی آشنا هستند، قابل دسترس میسازد.
کالی لینوکس یک توزیع بسیار محبوب برای متخصصان امنیتی و هکرها است که بیش از ۶۰۰ ابزار تست نفوذ و امنیتی مانند Burp Suite، John the Ripper و Wireshark را در خود جای داده است. کالی همچنین در استخدام توسط شرکتهایی مانند Cisco و IBM استفاده میشود و یک نسخه موبایل، Kali NetHunter را ارائه میدهد. Parrot OS، یک جایگزین مبتنی بر دبیان، تجربه سبکتری با حدود ۲۰۰ ابزار امنیتی و یک رابط کاربری جذاب بصری ارائه میدهد. Black Arch یک توزیع تخصصی و بسیار سبکوزن است که برای هکرهای پیشرفته طراحی شده و قادر به اجرا بر روی سختافزارهای حداقلی مانند رزبری پای است که نشاندهنده تخصص بالا در کاربران آن است.
اوبونتو استودیو به طور خاص برای تولیدکنندگان محتوا طراحی شده است، مجهز به نرمافزارهای از پیش نصب شده برای صدا (AdaCity)، ویدئو (KN Live، مشابه Premiere Pro)، ویرایش تصویر (GIMP، مانند Photoshop)، و طراحی دیجیتال (Krita، مانند Illustrator). کوبونتو، یک نوع از اوبونتو، یک رابط کاربری ارائه میدهد که شباهت زیادی به ویندوز دارد و انتقال آسانتری را برای کاربرانی که از ویندوز مهاجرت میکنند، فراهم میآورد.
CA Linux به طور خاص برای کاربردهای مهندسی عمران و مکانیک طراحی شده است، ابزارهای قدرتمندی مانند Octave، جایگزینی رایگان برای MATLAB برای محاسبات عددی و ترسیم نمودار، و OpenFOAM که برای دینامیک سیالات استفاده میشود، مشابه SolidWorks، را ارائه میدهد. FreeCAD به عنوان یک جایگزین رایگان و متنباز برای AutoCAD برای مدلسازی و طراحی سه بعدی عمل میکند و از فرمتهای فایل استاندارد مانند DWG پشتیبانی میکند.
توزیعهای مختلف لینوکس از مدیران بسته متمایزی استفاده میکنند؛ سیستمهای مبتنی بر دبیان از APT استفاده میکنند که به دلیل جامعه بزرگ، نسخههای بستهای سریعتر و پایدارتر ارائه میدهد. سیستمهای مبتنی بر فدورا از DNF استفاده میکنند که نسخههای کمی جدیدتر اما بسیار پایدار را فراهم میآورد.
ماهیت متنباز بودن نرمافزارهای مبتنی بر لینوکس هزینههای مجوز را از بین میبرد و یک مزیت قابل توجه نسبت به نرمافزارهای اختصاصی مانند MATLAB ارائه میدهد، جایی که مجوزها هم حیاتی و هم به شدت در زمینههای حرفهای و دانشگاهی اعمال میشوند.
کاربران جدید لینوکس به شدت تشویق میشوند که با اوبونتو شروع کنند به دلیل جامعه گسترده، منابع آنلاین فراوان و مواد آموزشی قابل دسترس آن. کوبونتو برای کسانی که رابط کاربری مشابه ویندوز را ترجیح میدهند، توصیه میشود.
بحث بر اهمیت حیاتی اجتناب از VPNها یا تنظیمات تایید نشده تأکید میکند، زیرا ابزارهایی مانند وایرشارک میتوانند فعالیت کاربر، از جمله وبسایتهای بازدید شده و محتوای ویدیویی مصرفی را به طور جامع ثبت کنند، بنابراین نیاز به افزایش آگاهی از حریم خصوصی دیجیتال است.
لینوکس، یک سیستمعامل سبک، قدرتمند و متنباز، کاربرد خود را بسیار فراتر از قلمرو هکرها و برنامهنویسان گسترش میدهد و راهحلهای همهکارهای را برای کاربران متنوع ارائه میکند.
| جنبه | ابزار/توزیع | توضیحات | کاربرد اصلی |
|---|---|---|---|
| اجزای اصلی | هسته لینوکس | جزء اساسی یک سیستمعامل که تعامل سختافزار و درایورها را مدیریت میکند. | پایه سیستمعامل |
| اجزای اصلی | ابزارهای گنو | مجموعهای از ابزارهای ضروری که با هسته لینوکس ترکیب میشوند تا یک سیستمعامل کامل را تشکیل دهند. | عملکرد سیستمعامل |
| سیستمعامل امنیتی/هک | کالی لینوکس | یک توزیع شناخته شده با بیش از ۶۰۰ ابزار امنیتی و تست نفوذ، شامل یک نسخه موبایل (NetHunter). | هکرها، متخصصان امنیت |
| سیستمعامل امنیتی/هک | پروت او اس | یک توزیع مبتنی بر دبیان که جایگزینی سبکتر برای کالی با رابط کاربری زیبا و ابزارهای امنیتی ارائه میدهد. | علاقمندان به امنیت (سطح متوسط) |
| سیستمعامل امنیتی/هک | بلک آرچ | یک توزیع بسیار تخصصی و سبکوزن برای کارشناسان امنیتی پیشرفته، که روی سختافزار حداقل اجرا میشود. | هکرهای پیشرفته، کارشناسان امنیت |
| سیستمعامل تولید محتوا | اوبونتو استودیو | یک توزیع از پیش بارگذاری شده با ابزارهایی برای صدا (AdaCity)، ویدئو (KN Live)، تصویر (GIMP) و طراحی دیجیتال (Krita). | تولیدکنندگان محتوا، هنرمندان چندرسانهای |
| سیستمعامل مهندسی | سیاِی لینوکس | یک توزیع تخصصی برای مهندسی عمران و مکانیک. | مهندسان |
| نرمافزار ریاضیاتی | اکتیو | جایگزینی رایگان و متنباز برای MATLAB برای محاسبات عددی و ترسیم نمودار. | مهندسان، دانشمندان |
| نرمافزار دینامیک سیالات | اپنفوم | نرمافزاری برای دینامیک سیالات محاسباتی، قابل مقایسه با SolidWorks. | مهندسان مکانیک |
| نرمافزار CAD | فریکد | یک مدلساز سه بعدی CAD رایگان و متنباز، مشابه AutoCAD، با پشتیبانی از فرمتهای فایل مختلف. | طراحان، مهندسان |
| سیستمعامل کاربرپسند | کوبونتو | یک نوع از اوبونتو که دارای محیط دسکتاپ KDE است و تجربه کاربری مشابه ویندوز را فراهم میکند. | کاربران عمومی، مهاجران از ویندوز |
| ابزار تحلیل شبکه | وایرشارک | ابزاری برای ضبط و تحلیل بستههای منفرد در یک شبکه، که جزئیات ترافیک شبکه را فاش میکند. | مدیران شبکه، تحلیلگران امنیت |
| ابزار شکستن رمز عبور | جان د ریپر | ابزاری برای شکستن رمز عبور مبتنی بر دیکشنری، مفید برای حملات brute-force. | تستکنندگان امنیت |
| ابزار امنیت وب | برپ سوییت | برای تحلیل و دستکاری درخواستهای وب در طول تست امنیتی برنامهها یا سایتها استفاده میشود. | تستکنندگان امنیت وب |
| مدیر بسته | ایپیتی | یک مدیر بسته مبتنی بر دبیان که به دلیل نسخههای بسته سریعتر، پایدارتر و جامعه بزرگ شناخته شده است. | کاربران دبیان/اوبونتو (مدیریت بسته) |
| مدیر بسته | دیاناف | یک مدیر بسته مبتنی بر فدورا که نسخههای بسته جدیدتر و بسیار پایدار را ارائه میدهد. | کاربران فدورا (مدیریت بسته) |
| محیط دسکتاپ | گنوم | یک محیط دسکتاپ گرافیکی محبوب که معمولاً در توزیعهایی مانند اوبونتو یافت میشود. | کاربران عمومی لینوکس (رابط کاربری) |
| محیط دسکتاپ | کیدیای | یک محیط دسکتاپ گرافیکی که طرحبندی مشابه ویندوز را ارائه میدهد، اغلب در توزیعهایی مانند مینت استفاده میشود. | کاربران عمومی لینوکس، مهاجران از ویندوز (رابط کاربری) |
