دهه اوپن‌ای‌آی: سفر سم آلتمن به سوی تسلط بر هوش مصنوعی

سم آلتمن، مدیرعامل اوپن‌ای‌آی، این شرکت را به یک پیشرو قدرتمند در هوش مصنوعی تبدیل کرده است. او در این مسیر چالش‌های مهمی را پشت سر گذاشته و نوآوری‌های پیشگامانه‌ای را رهبری کرده است. داستان اوپن‌ای‌آی شامل لحظات کلیدی زیادی است، از ریشه‌های غیرانتفاعی آن با ایلان ماسک تا موفقیت بی‌سابقه چت‌جی‌پی‌تی و پیشرفت‌های مداوم در مدل‌های هوش مصنوعی.

خلاصه نکات کلیدی

• تأثیر سم آلتمن

  سم آلتمن، مدیرعامل اوپن‌ای‌آی، چهره‌ای قدرتمند در هوش مصنوعی است که سخنرانی‌هایش همواره نیروی محرکه جدیدی به این حوزه می‌بخشد. او با مهارت اوپن‌ای‌آی را از میان چالش‌های بسیاری هدایت کرد و در نهایت مرزهای این صنعت را فراتر از رقبا پیش برد.

• اوایل زندگی آلتمن و علاقه به فناوری

  آلتمن در شیکاگو به دنیا آمد. علاقه او به فناوری در سن هشت سالگی، زمانی که خانواده‌اش یک کامپیوتر مکینتاش خریدند، شعله‌ور شد. او ده سال قبل از هم‌بنیان‌گذاری اوپن‌ای‌آی، تحصیل در رشته کارشناسی علوم کامپیوتر را در دانشگاه استنفورد رها کرد.

• اولین سرمایه‌گذاری و وای کامبینیتور

  اولین سرمایه‌گذاری آلتمن، «لوپت»، یک اپلیکیشن اشتراک‌گذاری مکان بود که به دلیل نبود فروشگاه‌های اپلیکیشن با مشکل مواجه شد. او متعاقباً وارد «وای کامبینیتور»، یک بوت‌کمپ استارتاپی، شد. در آنجا با پل گراهام آشنا شد که مربی او گشت و توانایی‌های ذاتی رهبری‌اش را تشخیص داد.

• مدیرعامل وای کامبینیتور

  آلتمن نقش مدیرعامل را در وای کامبینیتور بر عهده گرفت و از این جایگاه برای تعامل مستقیم با چهره‌های برجسته سیلیکون ولی و ایجاد شهرت قوی در سراسر بخش فناوری استفاده کرد.

• نگرانی‌های ایلان ماسک درباره هوش مصنوعی

  ایلان ماسک به طور فزاینده‌ای نگران پتانسیل هوش مصنوعی برای آسیب رساندن به بشریت و توسعه نادرست آن شد. او خواستار نظارت نظارتی مشابه سازمان‌های غذا و دارو بود. او نگرانی خود را در مورد انحصار گوگل در هوش مصنوعی ابراز کرد و به دنبال همکاری‌هایی برای اطمینان از پیشرفت ایمن هوش مصنوعی بود.

• تأسیس اوپن‌ای‌آی (۲۰۱۵)

  اوپن‌ای‌آی در پایان سال ۲۰۱۵ به عنوان یک سازمان غیرانتفاعی با هدف کلی در دسترس قرار دادن هوش عمومی مصنوعی (AGI)، شکلی از هوش مصنوعی در سطح انسانی، برای همه تأسیس شد. بنیانگذاران کلیدی شامل سم آلتمن، ایلان ماسک، گرگ براکمن و ایلیا ساتسکور بودند.

• سرمایه اولیه و چشم‌انداز

  با مشارکت ایلان ماسک، اوپن‌ای‌آی سرمایه اولیه ۱ میلیارد دلاری را تأمین کرد و این امکان را به آن داد تا با گوگل به شدت رقابت کند. مأموریت اصلی شرکت بر ایجاد ارزش برای مردم و اطمینان از توسعه ایمن هوش مصنوعی متمرکز بود و قصد داشت فناوری خود را به صورت عمومی در دسترس قرار دهد، از این رو نام آن انتخاب شد.

• محصولات اولیه و چالش‌ها

  اولین محصول رسمی اوپن‌ای‌آی، «اوپن‌ای‌آی جیم» (OpenAI Gym)، یک کیت متن‌باز برای الگوریتم‌های یادگیری تقویتی، در سال ۲۰۱۶ منتشر شد. پروژه‌های اولیه، مانند «اوپن‌ای‌آی فایو» (OpenAI Five) برای بازی دوتا ۲، گاهی اوقات موفقیت‌آمیز نبودند، و تیم اغلب در طول دوره‌ای که به «زمستان هوش مصنوعی» معروف است، پروژه‌های تصادفی را بدون استراتژی خاصی دنبال می‌کرد.

• ترنسفورمرز گوگل و تغییر استراتژیک

  نقطه عطفی در سال ۲۰۱۷ با انتشار مقاله تأثیرگذار «ترنسفورمرز» گوگل رخ داد که جزئیات معماری مدرن هوش مصنوعی را شرح می‌داد. اوپن‌ای‌آی به صورت استراتژیک از این دانش برای بازتعریف اهداف خود استفاده کرد و بر هوش مصنوعی مبتنی بر داده برای سودآوری و تأثیر انقلابی تمرکز نمود که منجر به سرمایه‌گذاری‌های قابل توجه در زیرساخت‌های محاسباتی شد.

• خروج ایلان ماسک و سرمایه‌گذاری مایکروسافت

  ایلان ماسک در اوایل سال ۲۰۱۹ به دلیل منافع ناهماهنگ از اوپن‌ای‌آی جدا شد و متعاقباً حمایت مالی خود را پس گرفت. این رویداد اوپن‌ای‌آی را وادار کرد تا ساختار شرکتی خود را به‌روزرسانی کند، تمرکز خود را به سمت توسعه AGI تغییر دهد و سرمایه‌گذاری حیاتی ۱ میلیارد دلاری از مایکروسافت، همراه با تعهد به زیرساخت‌های آژور، را جذب کند.

• دستاورد‌های چشمگیر (۲۰۱۹-۲۰۲۱)

  در سال ۲۰۱۹، «اوپن‌ای‌آی فایو» تیم قهرمان جهان دوتا ۲ را شکست داد که نشان‌دهنده توانایی هوش مصنوعی در سطح عملکرد انسانی بود و مدل GPT-2 به صورت تجاری در دسترس قرار گرفت. سال ۲۰۲۰ شاهد معرفی GPT-3 با ۱۷۵ میلیارد پارامتر بود که مدل‌های زبانی اوپن‌ای‌آی را در سطح جهانی به طور قابل توجهی پیش برد. پس از آن، مدل تصویرساز DALL-E و گیت‌هاب کوپایلوت در سال ۲۰۲۱ معرفی شدند.

• موفقیت بی‌سابقه چت‌جی‌پی‌تی (۲۰۲۲)

  نسخه بتای چت‌جی‌پی‌تی، بر اساس مدل زبان GP اوپن‌ای‌آی، در نوامبر ۲۰۲۲ راه‌اندازی شد و به سرعت به محبوب‌ترین سرویس هوش مصنوعی در جهان تبدیل گشت. این مدل با جذب یک میلیون کاربر تنها در پنج روز، رکوردی را به ثبت رساند و باعث شد رقبایی مانند گوگل (بارد/جمینای) و XAI (گروک) توسعه چت‌بات‌های هوش مصنوعی خود را سرعت بخشند.

• سلطه بر بازار و نوآوری مستمر

  چت‌جی‌پی‌تی در حال حاضر با بیش از ۸۴۰ میلیون کاربر، بازار چت‌بات‌های هوش مصنوعی را رهبری می‌کند و اوپن‌ای‌آی تقریباً سه‌چهارم بازار هوش مصنوعی را در اختیار دارد. این شرکت با بهبود مدل‌های DALL-E و GPT، تجربه کاربری را بیشتر ارتقا داده است.

• برکناری و بازگشت سم آلتمن (اواخر ۲۰۲۳)

  در اقدامی ناگهانی و غیرمنتظره، هیئت مدیره اوپن‌ای‌آی آلتمن را برکنار کرد و دلیل آن را از دست دادن اعتماد ذکر نمود. این تصمیم با واکنش گسترده‌ای از سوی مایکروسافت و اکثریت کارمندان اوپن‌ای‌آی مواجه شد و منجر به بازگشت آلتمن ظرف ۲۴ ساعت پس از مذاکرات فشرده گشت.

• شکایت ایلان ماسک

  ایلان ماسک متعاقباً شکایتی علیه اوپن‌ای‌آی تنظیم کرد و مدعی شد که این شرکت از مأموریت اصلی غیرانتفاعی و متن‌باز خود فاصله گرفته و به یک نهاد سرمایه‌داری متمرکز بر منافع سهامداران تبدیل شده است. اوپن‌ای‌آی در مقابل پاسخ داد و پیشنهاد کرد که شکایت ماسک از کنار گذاشته شدن او از پیشرفت‌های سازمان ناشی می‌شود؛ ماسک در نهایت شکایت را رها کرد.

• مدل‌های پرچم‌دار و چشم‌انداز آینده

  اوپن‌ای‌آی مدل سورا (Sora)، یک ابزار انقلابی تولید ویدئو، و یک مدل استدلال‌گر را معرفی کرد که برای حل مسائل پیچیده با توانایی‌های شناختی پیشرفته طراحی شده است. این شرکت قدرتمندتر از همیشه ایستاده است، با میلیون‌ها کاربر و مشارکت‌های استراتژیک با شرکت‌های بزرگی مانند مایکروسافت و اپل، و همکاری آن با انویدیا به رشد این شرکت نیز کمک می‌کند. اوپن‌ای‌آی با چالش‌های آینده از جمله موانع نظارتی احتمالی و ظهور قریب‌الوقوع هوش عمومی مصنوعی روبروست.

زیر جزئیات